NÔNG DÂN HỎI:
Ở lá cà chua, khoai tây thấy xoăn vàng ngọn, hoa lá, gân lá và vùng xung quanh gân có màu xanh đậm. Đây là triệu chứng của bệnh gì và cách phòng trừ như thế nào?
TRẢ LỜI:
Đó là triệu chứng của bệnh xoăn lá cà chua, khoai tây rất phổ biến ở các vùng trồng cà chua, khoai tây ở nước ta. Bệnh do virut gây ra. Bệnh có thể xuất hiện ngay từ khi cây còn nhỏ cho tới khi thu hoạch. Cây bị bệnh biểu hiện rõ rệt trước hết là biến màu, hơi nhăn, phiến lá dày thô hơn bình thường, các lá ngọn xoăn lại, cây sụn thấp, cằn cỗi không phát triển được, cây sẽ chết sau một thời gian. Thiệt hại càng nặng nếu bệnh xuấthiện càng sớm. Tuy nhiên, nếu bệnh xuất hiện muộn ở cà chua thì chỉ ở những nhánh, lá non ra sau mới bị bệnh, nhưng hoa và quả ở những nhánh trước cũng dễ bị rụng hoặc quả nhỏ, thô, không phát triển đượ, có vị đắng, không cho năng suất hoặc không được mùa thu hoạch.
Môi giới truyền bệnh là bọ phấn trắng Bemisia SP. Bệnh phát sinh phát triển mạnh vào tháng 10, 11, ở giai đoạn khoai có trên dưới 10 lá và giai đoạn củ non hình thành. Trên cà chua muộn (cà chua xuân hè) vào tháng 3, 4 bệnh cũng hại nặng.
Thời tiết là yếu tố có ảnh hưởng nhiều đến mức độ phát sinh của bệnh. Bệnh phát triển mạnh vào những vụ đông ấm nhiệt độ trên 22 độ C, nắng nhiều, ít mưa phùn. Mức độ bệnh ở các giống cà chua, khoai tây khác nhau thì khác nhau. Cà chua múi bệnh thường nặng hơn cà chua hồng, giống khoai tây của Đức bệnh nặng hơn so với giống Thường Tín ruột vàng.
Bệnh xoăn lá, không lây truyền qua hạt giống và củ giống. Nguồn bệnh lây lan chủ yếu do virut được giữ lại trong cơ thể của bọ phấn trắng.
- Sử dụng các giống chịu bệnh với tỷ lệ thích hợp trong địa bàn hợp tác xã.
- Không trồng xen hoặc trồng gần cà chua, khoai tây với các cây cùng họ bầu bí.
- Bố trí vườn ươm cà chua giống ở nơi cao, thoáng, xa làng và làm vệ sinh đồng ruộng tốt.
- Không bón quá nhiều phân đạm, khiến bộ lá phát triển quá tốt, thân lá mềm mỏng tạo điều kiện cho bệnh phát triển mạnh, bệnh nặng lây lan nhanh.
- Nhổ bỏ cây bị bệnh.
- Trừ môi giới truyền bệnh.
