Trong mấy tháng qua, giá nhân điều XK liên tục giảm mạnh khiến cho nhiều nhà máy bị thua lỗ. Nhiều khả năng giá nhân điều sẽ được cải thiện và phục hồi trong những tháng tới.
Hàng loạt nhà máy tạm ngừng hoạt động
Thông tin từ các doanh nhân ngành điều cho hay, hiện tại giá nhân điều XK với mã hàng W320 chỉ còn từ 4,1-4,3 USD/pound, giảm khá nhiều so với mức cao nhất là 5,1-5,3 USD/pound trong năm ngoái.
Ông Tạ Quang Huyên, TGĐ Cty Hoàng Sơn 1 (Bình Phước), cho rằng, nguyên nhân chính khiến cho giá nhân điều XK giảm nhiều là do trong nửa đầu năm nay, ngành điều Việt Nam đã tập trung chế biến ra nhiều nhân điều vì công suất chế biến chung của toàn ngành đã được mở rộng quá nhiều. Trong 5 tháng đầu năm, ngành điều đã NK 283 ngàn tấn điều thô, đồng thời thu mua trong nước khoảng 370 ngàn tấn (gồm cả một lượng điều thô khoảng mấy chục ngàn tấn từ Campuchia sang Việt Nam qua đường biên mậu). Như vậy, tổng cộng đã có khoảng 653 ngàn tấn điều thô được đưa vào chế biến, với sản lượng nhân điều vào khoảng 152 ngàn tấn.
Không chỉ bị lỗ vì giá giảm mạnh, các nhà máy còn đối mặt với tình trạng khó khăn về điều nguyên liệu. Ông Đặng Hoàng Giang, PCT Hiệp hội Điều Việt Nam, cho hay, các lô hàng điều thô NK đang về Việt Nam rất chậm. Trong tháng 5, các DN chỉ NK được 25 ngàn tấn điều thô, giảm rất mạnh so với cùng kỳ 2017 là 150 ngàn tấn. Chính vì vậy, hàng loạt cơ sở chế biến điều đang phải tạm đóng cửa. Chẳng hạn, ở Long An, có 33 cơ sở chế biến nhân điều thì hiện chỉ còn 12 cơ sở đang tiếp tục hoạt động. Ông Tạ Quang Huyên ước tính, có khoảng 80% nhà máy chế biến điều trên toàn quốc đang phải tạm ngừng hoạt động vì không có điều nguyên liệu.
Giá sẽ phục hồi
Trong bức tranh có phần ảm đạm ấy, vẫn có những niềm hy vọng lớn cho ngành điều, nhất là về thị trường. Theo ông Đặng Hoàng Giang, thị trường XK điều vẫn rất tốt. Thông tin từ Bộ Công thương cho thấy trong 5 tháng đầu năm, nước ta đã XK được 141 ngàn tấn nhân điều, đạt giá trị 1,396 tỷ USD, tăng 21,4% về lượng và 25,3% về giá trị so với cùng kỳ 2017. Đầu ra XK của hạt điều tốt đến mức các nhà máy bán ra bao nhiêu là nhà NK mua hết bấy nhiêu.
Theo nhận định của một số doanh nhân ngành điều, từ nay đến cuối năm, thị trường XK nhân điều vẫn sẽ rất thuận lợi. Bởi theo đánh giá của nhiều nhà NK, phân phối, nhu cầu tiêu thụ sẽ tăng từ 3,5-5% tại các thị trường quan trọng. Quý 3, quý 4 lại là thời điểm các nhà NK đẩy mạnh mua nhân điều để phục vụ cho nhu cầu tăng cao trong những tháng cuối năm.
Vì áp lực phải bán ra, phần lớn các nhà máy đã bán hết nhân điều trong 5 tháng qua, nên lượng nhân điều giành cho XK hiện không còn nhiều. Trong khi đó, các nhà máy lại vẫn đang đối mặt với tình trạng khó khăn vì thiếu nguyên liệu, khiến cho trong năm nay, ngành điều Việt Nam khó có được lượng nhân điều giành cho XK bằng với năm ngoái (hơn 350 ngàn tấn).
Chính vì vậy, theo một số chuyên gia ngành điều, các DN cần phải bình tĩnh, không việc gì phải tiếp tục bán lỗ, bán tháo, mà chủ động giảm sản xuất, giảm lượng bán ra…, nhằm đẩy giá nhân điều XK tăng lên.
